PressLabour market

VUB-student onderzoekt effect kwaliteit studentenjobs op studieresultaten

Meer tevredenheid over studentenwerk en minder negatieve gevolgen op studieresultaten bij kwaliteitsvolle studentenjobs

Steeds meer studenten doen aan studentenwerk, waaronder ook veel VUB’ers. Sinds de versoepeling van de regelgeving op studentenarbeid in 2017, nam het aantal uren uitgevoerde studentenarbeid en het aantal studenten met één of meerdere jobs gestaag toe. In 2019 (voor de coronapandemie) waren meer dan een half miljoen studenten aan het werk. Terwijl arbeidskwaliteit een steeds belangrijker thema wordt voor ‘gewone’ werknemers en zelfstandigen, is er weinig geweten over de kwaliteit van studentenarbeid. Nochtans kunnen weinig kwaliteitsvolle jobs ook voor studenten negatieve gevolgen hebben. Dat blijkt uit het masterproef-onderzoek van VUB-student Zakaria Ouaday.

Sommige studenten beoefenen een studentenjob om een extra zakcentje te verdienen, anderen nemen een studentenjob om zelf hun studies te betalen of zelfs om mee te zorgen voor het inkomen van hun gezin. Maar niet alle studentenjobs zijn even kwaliteitsvol. Daarom onderzocht VUB-student Zakaria Ouaday, naar aanleiding van zijn masterproef sociologie, de kwaliteit van studentenarbeid bij Vlaamse studenten. Door middel van een online vragenlijst die verspreid werd via sociale media, een krantenartikel en enkele hoger onderwijsinstellingen sloeg hij erin in totaal gegevens te verzamelen van meer dan 400 Vlaamse studenten.

Het onderzoek definieerde een kwaliteitsvolle job als een job met een interessante inhoud (o.a. autonomie, leermogelijkheden), gezonde arbeidsomstandigheden (o.a. weinig tijdsdruk, geen emotionele belasting, zoals boze klanten, geen overmatige fysieke belasting), gunstige arbeidsvoorwaarden (o.a. regelmatige uren, een goed loon, werkzekerheid) en gunstige sociale relaties (o.a. steun van leidinggevende en collega’s). Ouaday was daarbij geïnteresseerd in de gevolgen van deze kenmerken voor de tevredenheid van studenten over hun job, maar ook voor de mate waarin de studenten zelf vonden dat hun job een negatieve invloed heeft op hun studieprestaties. Hij ging ook op zoek naar de relatie tussen de kwaliteit van de studentenjob en ‘achtergrondkenmerken’, zoals het studiedomein van de studenten, het diploma van hun ouders en hun migratieachtergrond.

Migratieachtergrond beïnvloedt jobtevredenheid en schoolprestaties

Ten eerste spelen zowel het diploma van de ouders als de potentiële migratieachtergrond van studenten een rol bij de mate van tevredenheid over de studentenjob, maar ook voor de mate waarin studenten een negatieve invloed op hun schoolprestaties ervaren. Meer concreet zijn de kinderen van ouders zonder diploma hoger onderwijs (in vergelijking met kinderen van ouders met een hoger onderwijsdiploma) minder tevreden met hun studentenjob en ervaren ze tegelijkertijd vaker een negatieve invloed van hun studentenjob op hun schoolprestaties. Hetzelfde verband vinden we voor studenten wiens beide ouders naar België migreerden, in vergelijking met studenten zonder migratieachtergrond.

Ten tweede maakt het onderzoek van VUB’er Zakaria Ouaday duidelijk dat de kwaliteit van een studentenjob een positieve invloed heeft op de tevredenheid van studenten met hun job. Met andere woorden: jobs met gunstige arbeidsomstandigheden, een interessante inhoud, goeie arbeidsvoorwaarden en goede sociale relaties op de werkvloer leiden tot een hogere tevredenheid. Maar er is meer: jobs met minder gunstige arbeidsvoorwaarden en vooral jobs die gekenmerkt worden door een gebrek aan steun van de leidinggevende en collega’s hebben volgens de studenten zelf een negatieve invloed op hun schoolprestaties.

Tot slot valt op dat zelfs nadat er statistisch gecorrigeerd wordt voor verschillen in arbeidskwaliteit tussen de sociaaleconomische groepen, studenten met lager opgeleide ouders en studenten met een migratieachtergrond, nog steeds een lagere jobtevredenheid en meer negatieve invloed op de studieprestaties laten optekenen. 

“De verschillen in de arbeidskwaliteit van studentenjobs hebben een invloed op de tevredenheid van studenten met hun job en op de mate waarin ze vinden dat die job een negatieve invloed heeft op hun studieresultaten. Het is daarbij opvallend dat de kinderen van lager opgeleide ouders of ouders met een migratieachtergrond minder positief staan tegenover hun studentenjob en meer negatieve gevolgen voor hun schoolprestaties verwachten”, besluit VUB-student Zakaria Ouaday.